Depremler, sadece fiziksel zararlara neden olmakla kalmaz, aynı zamanda bireylerin ruh sağlığı üzerinde de ciddi etkiler yaratabilir. Yaşanan travmanın ardından insanlar, kaygı, korku, depresyon gibi ruhsal sıkıntılarla başa çıkmak zorunda kalabilirler. Bu durum, afetler sonrasında rehabilitasyon sürecini daha da karmaşık hale getirir. Uzman psikologlar, depremin ardından yaşanan ruhsal dalgalanmaları yönetmek ve sağlıklı bir iyileşme süreci geçirmek adına bazı önerilerde bulunuyor.
Türkiye, tarihsel olarak pek çok büyük depremin yaşandığı bir ülkedir ve bu depremler, bireylerin yaşamına büyük ölçüde etki etmektedir. 2020 yılında meydana gelen İzmir depremi, yalnızca binalarda değil, insanların ruh sağlığında da derin yaralar açmıştı. Türkiye'deki bir psikolojik araştırmaya göre, deprem sonrası aşağı yukarı %60-70 oranında birey, kaygı bozukluğu ya da travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) belirtileri göstermektedir. Uzmanlar, depremin yarattığı psikolojik etkilerin uzun vadeli olabileceğine dikkat çekiyor. Bu bağlamda, ruh sağlığını korumanın ne kadar önemli olduğu ortaya çıkıyor.
Depremler sonrasında yaşanan ruhsal travmanın üstesinden gelebilmek için uzmanlar, belirli stratejilerin uygulanmasını öneriyor. İşte, deprem sonrası ruh sağlığınızı korumak için faydalı olabilecek 7 öneri:
1. Duygularınızı Tanıyın ve İfade Edin: Depremin ardından yaşadığınız korku, kaygı, öfke gibi duyguları tanımak ve ifade etmek önemlidir. Kendinizi kötü hissettiğinizde duygu durumunu anlamak, başa çıkma mekanizmanızı geliştirebilir. Günlük tutmak, resim yapmak veya bir arkadaşla konuşmak gibi yollarla duygularınızı aktarmayı deneyebilirsiniz.
2. Rutin Oluşturun: Yaşanan belirsizlikler içerisinde sağlıklı bir rutin oluşturmak, ruhsal sağlığınızı olumlu yönde etkileyebilir. Her gün belirli saatlerde uyanmak, yemek yemek ve uyumak, zihinsel dengenizi korumanıza yardımcı olacaktır.
3. Eğitim ve Bilinçlendirme: Afetler konusunda eğitim almak, hem bireysel hem de toplumsal anlamda ruhsal dayanıklılığınızı artırabilir. Deprem öncesi, sırası ve sonrası yapılması gerekenler hakkında bilgi sahibi olmanız, kaygılarınızı azaltabilir.
4. Sosyal Destek Alın: Deprem sonrası yalnızlık hissi yaygındır. Aile üyeleri, arkadaşlar ve destek grupları ile iletişim kurmak, yaşadığınız duygusal zorlukların üstesinden gelmenize yardımcı olabilir. Destek aramak, zor zamanları daha kolay atlatmanızı sağlar.
5. Profesyonel Yardım Almayı Düşünün: Kimi bireyler için, yaşanan travmanın etkilerini aşmak zor olabilir. Bu durumda bir uzmandan, psikologdan ya da terapistten yardım almak son derece önemlidir. Profesyonel destek, sağlığınızı tekrar kazanmanın en etkili yollarından biridir.
6. Fiziksel Aktiviteyi Artırın: Egzersiz yapmak, stres ve kaygıyı azaltmanın bir yoludur. Yürüyüşe çıkmak, koşmak ya da spor salonuna gitmek ruh sağlığınızı olumlu etkileyebilir. Fiziksel aktivite, vücudunuzda endorfin salgılarak mutlu hissetmenizi sağlar.
7. Medya Tüketimini Kontrol Edin: Deprem ile ilgili sürekli olarak haberleri izlemek ya da sosyal medyada tartışmalara katılmak ruh sağlığınızı olumsuz etkileyebilir. Medya akışını kontrol altında tutmak, kaygılarınızı azaltabilir. Bilgi almak önemli, fakat aşırıya kaçmamak gerektiğini unutmayın.
Depremler sonrası ruh sağlığını korumak adına bu önerilere dikkat etmek, bireylerin normal hayata dönüş süreçlerini kolaylaştıracaktır. Unutulmaması gereken en önemli şey, insanların her türlü destek ve yardıma ihtiyaç duyabilecekleridir. Bu süreçte dayanışma göstermenin önemi ve ruhsal sağlığı korumanın yolları üzerine yapılacak her türlü çalışma, toplumun daha sağlıklı bir geleceğe ulaşmasını sağlayacaktır.